Odkryj historię i tradycje Dnia Świętego Patryka
Niedziela 17 marca to nie tylko kalendarzowa data, ale dla wielu osób na całym świecie dzień pełen zieleni, radości i świętowania. Dzień Świętego Patryka, bo o nim mowa, to narodowe święto Irlandii, które z roku na rok zyskuje na popularności również w innych krajach.
Dzień Świętego Patryka wywodzi się z Irlandii i właśnie tam jest obchodzony najhuczniej. Wszędzie pełno przebranych na zielono imprezowiczów. W nadmiarze leje się zielone piwo, a celtycka muzyka podrywa do podskoków nawet tych, którzy jeszcze nie czują, że chcą tańczyć. W ciągu dnia przez Dublin przechodzą parady i odbywają się festiwale. Na ulicach można spotkać skrzaty i nie tylko. Im bardziej kreatywne przebrania, tym lepiej.
Zielona koniczyna, skrzaty Leprechauny, rzeki płynące piwem… Te symbole na stałe wpisały się w obraz tego święta, ale czy znasz jego prawdziwą historię i znaczenie?
W tym wpisie zabierzemy Cię w podróż do szmaragdowej krainy, odkrywając sekrety Dnia Świętego Patryka.
Kim był święty Patryk?
Patron Irlandii, święty Patryk, urodził się prawdopodobnie w Rzymie pod koniec IV wieku. Według legendy w wieku 16 lat został porwany przez piratów i sprzedany do niewoli w Irlandii. Tam przez sześć lat pracował jako pasterz, a wiara chrześcijańska stała się dla niego źródłem siły i ocalenia.
Po wyzwoleniu i dostaniu się do Galii przyjął święcenia kapłańskie. Kiedy miał wracać do Wielkiej Brytanii, usłyszał we śnie, że powinien popłynąć do Irlandii i tam nawracać ludzi. Miał wiele wątpliwości, ale ostatecznie poszedł za wezwaniem Boga.
Od czasu św. Augustyna z Hippony żaden duchowny nie obnażył swojej duszy, tak jak robił to Patryk w swoich pismach. Był człowiekiem bardzo pokornym, nieustannie dziękującym Stwórcy za to, że wybrał go na narzędzie, dzięki któremu rzesze czczące „bożki i rzeczy nieczyste” stały się „ludem Bożym”.
Misja świętego Patryka
Do Irlandii przybył około 432 roku. Patryk z zapałem głosił Dobrą Nowinę, wykorzystując do tego m.in. symbol trójlistnej koniczyny, aby wyjaśnić pojęcie Trójcy Świętej. Według legendy wykorzystał też zieloną koniczynę do wypędzenia węży z Irlandii.
Praca misyjna tam nie była łatwa, bowiem władzę sprawowało tam wielu władców plemiennych, a ponadto prawo stanowili i egzekwowali druidzi, brehonowie i filidowie. Jego statek przybił do brzegu wyspy w Inber Dee, w okolicach Wicklow. Na początek postanowił nawrócić swojego dawnego pana, Miliuka. Kiedy dotarł do wzgórza Slemish, Miliuk usłyszał, że jego były niewolnik chce go odwiedzić. Obawiając się zależności od dawnego podwładnego, dokonał samospalenia.
Następnie Święty Patryk udał się na południe, do Meath, gdzie ochrzcił i pozyskał swojego pierwszego ucznia, nadając mu imię Beningus. Przed pierwszymi świętami Wielkanocnymi w Irlandii, popadł w konflikt z arcykrólem Lóegaire’m mac Néillem, który chciał zabić biskupa, co wielokrotnie doradzali mu druidzi. Ostatecznie pozwolił mu wejść do Tary, a po pewnym czasie niechętnie przyjął chrzest. W następnym roku Patryk udał się do lasu Fochloth, gdzie wybudował kościół, gdzie miał udzielać święceń.
Jego działalność misyjna okazała się niezwykle owocna. Nawrócił on tysiące Irlandczyków, przyczyniając się do chrystianizacji kraju. Z czasem stał się symbolem wiary i patronem Irlandii.
Dzień Świętego Patryka – święto na wesoło!
Początki obchodów 17 marca sięgają 1631 r. Pierwsza parada w Nowym Jorku ku czci świętego została zorganizowana w 1762 r. Od 1798 r., czyli od wybuchu rewolucji irlandzkiej, kolor zielony jest kojarzony z dniem patrona Irlandii.
Dzień Świętego Patryka słusznie kojarzy się z ulicznymi paradami. Największa z nich jest organizowana w Dublinie. Przez pandemię w 2020 i 2021 r. impreza została odwołana. Od 2022 r. Irlandczycy ponownie hucznie świętują jedno z najważniejszych świąt w kraju.
Wypicie zielonego piwa to dla wielu Irlandczyków obowiązek w Dniu Świętego Patryka. Same irish puby również odgrywają ważną rolę w ich historii i tożsamości narodowej. Tak jak zjawisko nazywane craic. To atmosfera zabawy i rozmowy, typowa dla miejscowej sceny towarzyskiej.
W Dzień Świętego Patryka jest tradycja picia whiskey – obowiązkową szklankę whiskey zwie się „dzbanem Patryka”. Za tą tradycją stoi legenda, wedle której święty Patryk nastraszył pewną karczmarkę, która nie dolewała pełnej miarki trunku, że przez to pojawią się w jej karczmie potwory. Wystraszona kobieta od tego czasu zawsze napełniała szklankę do pełna
Obchody na świecie
Dzień Świętego Patryka obchodzone jest również poza Irlandią, także w Polsce, co jest związane z popularnością kultury celtyckiej. Przykładem może tu posłużyć Gdańsk, który oświetla na zielono Kotwicę oraz wiadukty (przy Galerii Bałtyckiej oraz przy Polsat Plus Arenie Gdańsk). W Stanach Zjednoczonych obchody Dnia św. Patryka sięgają 1737 r., kiedy „Charytatywne Irlandzkie Stowarzyszenie w Bostonie” zorganizowało pierwszą paradę.
W innych krajach święto to związane jest przede wszystkim z serwowaniem zielonego piwa oraz pokazami irlandzkich tańców i muzyki. Sam zwyczaj podawania tego dnia zielonego piwa, nie jest tradycją rodem z Irlandii, zwyczaj ten wprowadzili potomkowie Irlandczyków, którzy wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych w XIX i XX wieku. W samej Irlandii zwyczaj ten pojawił się niedawno, raczej ze względu na turystów, którzy spodziewają się kufla zielonego piwa, niż ze względu na samych Irlandczyków.
By uczcić dzień św. Patryka, w wielu krajach na świecie coraz popularniejsze staje się farbowanie znanych miejsc na zielono. W dniu tym zielone stawały się takie obiekty jak: wodospad Niagara, London Eye, Góra Stołowa w RPA, Empire State Building w Nowym Jorku, Wieża telewizyjna w Berlinie, Krzywa Wieża w Pizie, Opera w Sydney czy Burdż al-Arab w Dubaju, Ratusz w Poznaniu, Stadion Miejski w Poznaniu.
To narodowe święto jest dniem wolnym od pracy. Wszystko oczywiście na cześć świętego Patryka – patrona Irlandii. Święty zasłużył się tym, że nawrócił mieszkańców kraju na chrześcijaństwo. Robił to przy pomocy trójlistnej koniczyny (tłumaczył na niej istotę Trójcy Świętej), która do dziś jest symbolem święta.
Ciekawostki o Dniu Świętego Patryka:
Kolor zielony symbolizuje nie tylko Irlandię, ale również nadzieję i szczęście.
Rzeka Chicago każdego roku jest barwiona na zielono z okazji Dnia Świętego Patryka.
Pierwsza parada z okazji Dnia Świętego Patryka odbyła się nie w Irlandii, a w Bostonie w 1737 roku.
Legenda o Leprechaunach – małych skrzatach ukrywających skarb na końcu tęczy – jest jedną z najbardziej popularnych irlandzkich legend.
Rzeka Chicago każdego roku jest barwiona na zielono z okazji Dnia Świętego Patryka.
W Dublinie działają setki irish pubów. Będąc w stolicy Irlandii, warto wstąpić do najstarszych lokali z tradycjami. Mieszkańcy i turyści najczęściej polecają:
- Long Hall – 51 South Great George’s Street,
- Doheny & Nesbitt – 5 Baggot Street Lower,
- Toners – 139 Baggot Street Lower,
- Mulligan’s – 8 Poolbeg Street,
- Neary’s – 1 Chatham Street.
Dzień Świętego Patryka w Polsce
Święto obchodzone jest również poza Irlandią, także w Polsce, co jest związane z popularnością kultury celtyckiej. Przykładem może tu posłużyć Gdańsk, który oświetla na zielono Kotwicę oraz wiadukty przy Galerii Bałtyckiej oraz przy Polsat Plus Arenie Gdańsk. Chociaż Dzień Świętego Patryka nie jest polskim świętem, z roku na rok zyskuje na popularności również nad Wisłą. W wielu polskich miastach organizowane są puby crawl’e, imprezy tematyczne i koncerty muzyki irlandzkiej.
To doskonała okazja, aby spróbować tradycyjnych irlandzkich potraw, takich jak barmbrack (ciasto z bakaliami), colcannon (purée ziemniaczane z kapustą) i shepherd’s pie (zapiekanka z mięsem mielonym i warzywami).
Odkryj magię Dnia Świętego Patryka!
Podsumowując, Dzień Świętego Patryka to nie tylko okazja do świętowania w kolorze zieleni i radości, ale także czas na refleksję nad bogatą historią i tradycjami Irlandii. Święto to, choć pierwotnie narodowe dla Irlandczyków, zdobyło popularność na całym świecie, stając się pretekstem do integracji społeczności i czerpania radości z wspólnych przeżyć.
Od legend o świętym Patryku, poprzez kulturowe symbole, aż po współczesne obchody i zwyczaje, Dzień Świętego Patryka pozostaje niezwykłym świętem, które łączy ludzi nie tylko z Irlandii, ale także z innych części świata. Niech zielona koniczyna, symbol nadziei i wiary, towarzyszy nam w trudnych chwilach, a radosne obchody tego święta przypominają nam o sile wspólnoty i tradycji.
